Anadolu Manzaraları

Tabiatı korumanın amacı, tabiatın bozulmasını, değişmesini önlemek, onu aziz, korunması gereken bir eşya gibi tutabilmektir. Tabiat ya kendini değiştirir ya da bizim medeniyetimizin tesiri ile değişir. Birincisi olağandır. Onu önlemeye insanoğlunun gücü yetmeyeceği gibi bu çeşit değişme dolayısıyla beliren yeni oluş da zaten has tabiattır. Bizi ilgilendirmesi gereken değişimler, bizim sebep olduğumuz değişmelerdir.

Dünyamızda ilk türediğimiz o uzak zamanlarda, biz insanlar da tabiatın bir parçasıydık; tabiata o kadar yakın, tabiatla o kadar içli dışlıydık. Kendi kurduğumuz medeniyetler, bizi sonradan tabiatın bağrından çekip almış, tabiattan uzaklaştırmıştır. Lakin zamanımızın modern insanı bile, yaşadığı çevre bakımından tabiattan ne kadar uzaklaşmış olursa olsun, tabiatla olan o eski bağlılığının özlemini hala bilincinde saklamaktadır. Şehir insanlarının, artık pek küçülmüş olan bahçelerinde, o da yoksa apartmanlarında, evlerinde saksı içinde bir çiçek yetiştirmeye özenmeleri, eskiden alıştıkları, sevdikleri çevreden bir hatırayı yanlarında, yakınlarında bulundurmaya uğraşmaları, bu özlemin bir göstergesi değil midir? Hele çocuklarımızın küçük bir hayvan yavrusu ile bir böcekle saatlerce oynamaları, onu kendilerine eş, akran saymaları, o eski aşinalığı ne güzel açığa vurmaktadır. Bugün dev şehirlerin ezici darlığından bunalan yeni zaman insanının, şehrin yüklediği ezgilerden kurtulmak, kısa süreli de olsa bir huzura kavuşmak için kendini tabiatın ferahlatıcı genişliğine zor atmasının sebebi nedir?

Ama biz insanlar, tabiata en yakın olduğumuz çağlarda, daha ilk ziraat medeniyetini kurarken tabiatı bozmaya başladık. Bunu, önce evcilleştirip ürettiğimiz hayvan sürülerini diyar diyar sürüp yaymakla, sonra evcilleştirmekle nebatları ekip dikmek için toprağı söküp, üstündekileri yakmakla yaptık. Şimdi de hızla gelişen teknik ile endüstrileşme ile yapıyoruz. Asırlar ve asırlarca da bunları bilgisizce, hoyratça yaptığımız için tabiattan neler kaybettiğimizin, neleri kahrettiğimizin farkına bile varamadık.

Derleyen ve düzenleyen:

Ezgi Gülbay
Sosyal Bilgiler Öğretmeni
KALEV Eğitim Kurumları

Kaynak: Prof. Dr. Hikmet Birand, Anadolu Manzaraları.1999. 116, 117 s.

Share