Northwestern Üniversitesi’nin yaptığı çalışmalara göre çocukluk dönemindeki ufak bir müzik eğitimi bile uzun vadede sesleri dinleme ve karmaşık sesleri ayırt etme konusunda yetişkin beyin fonksiyonlarını geliştirmektedir.
Geçtiğimiz on yılda müziğin beyindeki rolü bilimde popüler bir tartışma konusu olmuştur. Son dönemde yapılan araştırmalar ise enstrüman çalan bir çocuğun birkaç sene sonra enstrümanı bırakınca ne duruma geldiğini direkt olarak gözler önüne seriyor.
Yaşıtlarına göre çocukluğunda 1 ila 5 yıl arası müzikal eğitim almış yetişkinler ile hiç müzik eğitimi almamış yetişkinler karşılaştırıldığı zaman eğitimli olanların beyinlerinin karmaşık seslere verdiği tepkilerin daha gelişmiş olduğunu, ses sinyallerinin temel frekanslarını çekip çıkartabildiklerini görüyoruz. Temel frekans –ki sesin en düşük frekansıdır– konuşma ve müzik algısı için çok önemlidir. Bu algı, gürültülü ortamlarda sesleri algılamaya ve ayırt etmeye izin verir.
Northwestern Üniversitesi Nörobiyoloji, Psikoloji ve İletişim Bilimleri Profesörü Nina Kraus’a göre; “Çocukken alınan müzik eğitimi kişiyi ileride daha iyi bir dinleyici yapar.” “Müziğin beynimizi nasıl şekillendirdiği ile ilgili bildiklerimize göre, çalışmalar kısa müzik derslerinin hayat boyu dinleme ve öğrenme yeteneğini geliştirdiğini ortaya koyuyor.”
Birçok nörobilimsel araştırma üniversitedeki müzik öğrencilerine veya hayatını müziğe adamış profesyoneller gibi daha nadir görünen istisnai vakalara odaklanmıştır. Bu araştırmalar gösteriyor ki sese karşı verilen gelişmiş beyin tepkileri yüksek işitsel algı, beynin ana işleyişi ve işitsel iletişim becerileriyle doğrudan alakalı. Fakat bu araştırma, uzun ömürlü ve pozitif sonuçlar doğurabilen işitsel eğitim programlarını hazırlayanlar ve bunlardan etkilenenlerden daha fazla bir kesimi kapsamaktadır.
Çalışma için, farklı müzik geçmişlerine sahip genç yetişkinlerin işitsel beyin fonksiyonları 8 karmaşık sese maruz bırakıldı ve verdikleri tepkiler elektrik sinyalleri şeklinde ölçülerek test edildi. Çünkü beyin sinyali, ses sinyalinin sadık bir yansımasıdır. Araştırmacılar böylece sesin kritik noktalarının sinir sistemi tarafından nasıl yakalandığını ve bu noktaların farklı insanlarda, farklı deneyimlerde ve farklı yeteneklerde nasıl zayıflatılıp güçlendirilebileceğini gözlemleyebilirler.
Tüm ebeveynlerin kafalarındaki bir soruyu yanıtlamaya çalışalım: “Çocuğum bir dönem enstrüman çalıp sonra bıraksa bunun bir faydasını görebilir mi?” Birçok çocuk özel müzik eğitimi alır. Ama bunların çok azı ortaokul veya lisede bu derslere ciddi olarak devam eder.
Üç ayrı yaş ve zeka grubuna bölünen 45 yetişkin, müzikal eğitimlerine göre eşleştirildi. Bir grubun müzik eğitimi yok, diğer grubun 1 ila 5 yıl arası müzik eğitimi var, diğer grubun ise 6 ila 11 yıl. Müzikal eğitimi olan 2 grup da enstrüman çalmaya okulda müzik eğitiminin başladığı yaşlar olan 9 yaş ve civarında başlamıştır. Öngörüldüğü gibi, çocukluğunda müzik eğitimi almış olanların sinir sistemlerinin ileriki dönemlerde daha güçlü olduğu ve sesi işleyebildiği görülmüştür.
Yapılan bu araştırmamızdan çıkarttığımız sonuç; birkaç yıllık müzik eğitimi gürültülü bir restoran, tren, vb. gibi ortamlarda günlük hayattaki sesleri algılamak ve ayırt etmek konusunda olduğu kadar olayları kavrama ve analitik çözüm sunma konusunda da avantajlar sağlar.
“Bugün sesleri duyma şekliniz, bugüne kadar duyduğunuz seslerle belirlenmiştir.”
Ebru Gül BUDAK
Müzik Öğretmeni
Kaynak: Northwestern Üniversitesi
Ağustos 21, 2012. http://medicalxpress.com/news/2012-08-music-years-childhood-adult-brain.html
